Exposanten waren het er aan het eind van TEFAF Maastricht 2024 over eens dat de beurs in haar 37ste editie haar hoogtijdagen heeft hervonden. Tijdens de achtdaagse beurs stroomden bijna 50.000 bezoekers toe om meer dan 7.000 jaar kunstgeschiedenis te bekijken en te kopen, gepresenteerd door 270 exposanten uit 22 landen.
Internationale privéverzamelaars waren massaal aanwezig met de verkoop van kunstwerken die bestemd waren voor collecties over de hele wereld. Ook de museale connecties van TEFAF waren in groten getale aanwezig, met 300 museumdirecteuren, 650 museumconservatoren en 40 groepen mecenassen die de gangpaden afspeurden op zoek naar potentiële aanwinsten.
Hidde van Seggelen, voorzitter van het Executive Committee van TEFAF, vat de beurs als volgt samen: “TEFAF Maastricht 2024 heeft het ongelooflijke vermogen van kunst aangetoond om gemeenschappen en kunstliefhebbers van alle leeftijden te verenigen. We zijn vereerd door de overweldigende respons op TEFAF dit jaar en willen onze oprechte dank uitspreken aan onze sponsors, partners en exposanten voor hun voortdurende steun. In het bijzonder willen we AXA XL bedanken, die de afgelopen 20 jaar een trouwe supporter van de beurs is geweest, en we kijken vol verwachting uit naar 2025.” Als stichting hecht TEFAF veel belang aan educatie en dit jaar woonden meer dan 1.000 bezoekers de Talks bij. Tien uitgenodigde opkomende museumprofessionals verwierven ook inzichten en waardevolle netwerken tijdens een vijfdaagse Curator Course. Dit initiatief is in het leven geroepen om het talent van morgen te laten leren van de internationale gemeenschap die jaarlijks samenkomt op TEFAF.
Tijdens de beurs ontwikkelden zich een aantal thema’s en trends:
Oud en nieuw naast elkaar
Aronson Antiquairs gaf voor Whispers of Time opdracht aan Anna Volkova, die twee oogverblindende sculpturen maakte van delicate porseleinen bloemen in 17de-eeuwse Delfts aardewerk fragmenten. Beide werden voor een bedrag van zes cijfers verkocht aan privéverzamelaars. Charles Ede werkte samen met mede-exposant Sean Kelly om oude kunst te tonen op hedendaagse meubels ontworpen door Gloria Cortina in de Focus-sectie van de beurs. Deze nieuwe sectie is gecreëerd om baanbrekende kunstenaars van verschillende media en periodes samen te brengen onder één vlag.
Vrouwelijke kunstenaars
Omdat de preview van de beurs samenviel met Internationale Vrouwendag was het geen verrassing om vrouwelijke kunstenaars in het middelpunt van de belangstelling te zien bij veel galeries. Rob Smeets Gallery koos ervoor om voornamelijk vrouwelijke kunstenaars te presenteren met werken die bestemd waren voor zowel privécollecties als Noord-Amerikaanse musea. Paul Smeets zei dat “dit een van de beste beurzen ooit was voor de galerie”. Bijl-Van Urk Masterpaintings presenteerde een “Wall of Ladies” met kunstwerken waaronder Study of a Youth van Michaelina Wautier.
Nieuwe verzamelaars
TEFAF staat bekend om de verkoop van grote bedragen en dit jaar was dat niet anders met meerdere gemelde verkopen van zeven cijfers. Toch draait TEFAF in de eerste plaats om kwaliteit en herkomst, en kunnen uitzonderlijke kunstwerken worden verworven tegen een meer toegankelijke prijs. Dit werd dit jaar voor het eerst benadrukt door de TEFAF Insider’s Collecting Guide, die de aandacht vestigde op werken met een prijs van minder dan €20.000,-. Alessandra di Castro was een van de 56 exposanten die deel uitmaakten van dit initiatief en verkocht een vaas van Murano-glas die oorspronkelijk werd gepresenteerd op de Biënnale van Venetië in 1934 aan een vrouwelijke verzamelaar uit de VS.
Cultureel erfgoed en behoud
In het licht van de geopolitieke gebeurtenissen stond cultuurbehoud hoog op de discussieagenda en tijdens de eerste TEFAF Summit hoorde een emotioneel publiek over de inspanningen die museumprofessionals in tijden van crisis leveren om het rijke culturele erfgoed van hun thuisland te beschermen. De aanwezigen werden eraan herinnerd dat het behoud van cultureel erfgoed op de tweede plaats komt na dat van mensenlevens.
Samenvatting verkoop
Binnen enkele minuten na de opening maakte het Rijksmuseum in Amsterdam bekend dat het het enige gesigneerde schilderij van Gesina ter Borch (1631-1690), lid van een van de belangrijkste Nederlandse kunstenaarsfamilies uit de 17de eeuw, had verworven. Het werd gekocht van Zebregs&Röell, een voormalige Showcase-exposant die in 2024 voor het eerst deelneemt aan de hoofdbeurs.